OUTYDSE HARDE POLITIEK

 

 

Toe ek op hoërskool was op Winburg, kon ek presies sê wie NAT ( HF Verwoerd) en wie SAP (Sir de Villiers-Graaf) gestem het in die dorp of omgewing.

Die dorp is in 1837 gestig en is die oudste dorp in die Vrystaat. (Die Groot Trek was in 1830?)

Die NG Kerk (Klipkerk) is kort daarna gebou en in die middel van die dorp langs die stadsaal.

Gedurende die 1940's of 1950's het dinge in die kerk begin skeef loop. Op Sondae, vóór kerk, en ná kerk, wou die NAT gemeentelede en SAP gemeentelede mekaar begin bliksem in die straat. Dit het begin uitgebrei na die kerkraad en na weeksdae binne-in Volkskas en die Afrikaanse Handelshuis.

Die kerkraad besluit toe om maar af te stig en die NAT kerk op 'n ander plek te loop bou om die vrede te probeer bewaar.

Só is die Rietfontein kerk en gemeente naby die skool gestig en gebou. Dis waar ons gemeentelede was - nie omdat ons kwaad was vir die SAPPE nie - die kerkgebou was reg oor die straat van ons huis. Om die waarheid te sê ons was polities absoluut neutraal en geduldig.

Synde 'n klein dorpie te wees, weet mens mos wie is in dié kerk en wie is in dáái kerk. Dis hoe jy weet wie is 'n SAP en wie is 'n NAT. Maklik.

Maar die kwade gevoelens het maar nog by enkele gemeentelede bly voort bestaan, soos tannie Theunissen. Ja, 'n vrou nogal. Sy was 'n SAP. Klipkerkgemeente.

Ons het mos die die ordentlikheid om te sê 'n vrou is "groot" as ons eintlik bedoel sy is vet. Tannie Theunissen was net plain freaken' vet. Sy het oorlogskip vir 'n kar gehad. Ek dink dit was 'n Plymouth of so-iets, maar gróót. Ek dink jy kon 'n sitkamerstel in sy kattebak inpas.

Sy het die gewoonte gehad om die strate op en af te cruise met haar kar en moeilikheid te soek. Haar venster deur se venster was altyd oop en haar vet regterarm het altyd heeltemal by die venster uitgehang. Soos 'n boomstomp. Só het sy stadig op en af gery en almal aangegluur, op soek na 'n argument. Ek dink Mnr Kleynhans, die magistraat, het omtrent net haar sake gehanteer. Kyk haar net effens skeef aan, dan dagvaar sy jou. Sy was veral lief vir politieke argumente. SAP teen NAT konfrontasies.

Eendag, laatmiddag, stap ek huistoe van Kaplan se kafee af en ek sien haar stadig aangery kom. Toe sy naderkom hurk ek om te kyk om te kyk of my skoenveters darem nog goed vas is. Ek was aan die anderkant van die straat maar uit die hoek van my oog sien ek sy hou stil reg langs my. Ek kyk stadig op na haar vet gesig.

Sy gluur my aan "Wat kyk jy?" brom sy.

Sy kon seker nie 'n argument optel voor sononder nie en het frustrasies op my probeer uithaal.

Ek het maar almal se raad gevolg en my mond gehou en verder gestap.

Blêddie SAP. Tipies.